Sondaj Ekipmanları Nedir?

İlk öncelikle sondaj zemin üzerinde çeşitli nedenlerle delikler açmak ve kayaları parçalamak için kullanılan bir yöntemdir. Sondaj ekipmanları ise sondaj çalışmasında kullanılan ekipmanlardır. Sondaj su başlığı, adaptörler, manevra başlıkları, overshot su başlığı, ayak frenleri ve tijler sondaj çalışmalarında kullanılan ekipmanlardan bir kaçıdır. Bu kullanılan tüm ekipmanlar uzman personeller tarafından kullanılmalıdır. İşi bilen uzmanların olması ve onların sondaj çalışmasını yapması en önemli etkendir. Çünkü dikkatli olunmaması durumunda ya da işi bilmeyen çalışanların olması doğrultusunda iş kazalarına sebebiyet verebilecek tehlikeli bir çalışmadır. Kaliteli bir sondaj çalışması yapabilmemiz için daha güçlü makinalar kullanarak delme işlemi yapabilmek, kaliteli borular kullanmak hem sondaj çalışmasında başarılı olmamızı sağlar hem de maliyetler konusunda tasarruf etmemize yardımcı olur.

Sondaj Ekipmanları Hangi Alanlarda Kullanılır?

Kullanım alanları beş çeşit olmak üzere değişmektedir. Bunlar: Su sondajı, enerji sondajları, petrol sondajları, maden sondajları şeklinde sıralanabilir. Yer altından yer yüzüne çıkarmak istediğiniz su veya maden fark etmeksizin sondaj işlemleriyle beraber çıkarılmaktadır. Hangi zeminde çalışma yapılacağı belirlenmelidir. Hadi o zaman birlikte hangi alanlar da çalışmanın yapılacağına birlikte bakalım.

1. Su Sondajları: Havalı ve çamurlu olmak üzere kendi içerisinde ikiye ayrılır. Burada hangi sondajın uygulanacağı uygulanacak zemine bağlıdır. Sondajın yapılacağı yerin kayalık mı yoksa yumuşak bir zemin mi olduğunun önceden belirlenmiş olup, sonrasında sondaj yapılması gerekmektedir. Sondajdan önce yapılacak olan zemin tespitleri sayesinde yer tabakasının durumu belirlenerek suyun yaklaşık kaç metre aşağıdan çıkacağı belirlenir ve ona göre ücretlendirilir. Su sondajını yapabilmek için en uygun olması gereken yer belirlendikten sonra jeofizik, jeolojik olaylarından hangisinin o bölge için uygun şartlar sağlayacağı belirlenip ona göre yapılması gerekmektedir. Ancak bazı bölgeler de hiçbir tespite gerek kalmadan sondaj yapılabilir. Uzman personeller ve modern ekipmanlar kullanıldığı zaman olumlu sonuçlar verecektir.

2. Petrol Sondajı: Doğalgaz aramasıyla çok benzerdir. Petrol araması yapılacak alan belirlenir ve yeraltı bilgilerinin elde edilmesi sonucunda sismik çalışmalar başlatılır. Sismik haritalar oluşturulur ve kuyu programından sonra sondaj yapılacak nokta belirlenir. Kule montajı yapılır ve sondaj başlamış olur.

3. Enerji Sondajları: Diğer sondaj tiplerine benzer olarak gözükse de diğerlerinden farklı yönleri vardır. Yerkürenin alt katmanındaki magma sonucu oluşan sıcaklık dolayısıyla meydana gelen enerjidir. Zor ve plan gerektiren sondajdır.

4. Maden Sondajları: Bu sondaj da en ufak bir hataya yer verilmemekle beraber pahalı bir sondaj çeşididir. Zemin koşullarının belirlenmesi ve maden aramaları için yapılan sondajlar karot şeklinde yürütülür. Böylelikle kuyudan çıkan madde özellikleri incelenir. Maden sondajı 3 şekilde yapılır. Bunlar: Eritme sondajları, Havalandırma sondajları, Ocak drenajı sondajlarıdır.

5. Temel Sondajlar: Yaşanılabilecek olan bölgelerin zeminlerinin hesaplamaları yapılarak yapılan sondaj çalışmasıdır. Bu sondaj türü barajların, tünellerin ve yüksek binaların yapılması için uygun görülen zemin araştırmalarının yapıldığı çalışmalardır. Zemini iyileştirerek yapıların temellerini daha iyi hale getiren çalışmalara denir. Bina yapılacak alana sağlamlık kazandırmak için herhangi bir zeminin dayanaklığı olmasa bile o olanlarda kazık çakma çalışması yapılarak inşaat yapılması uygun olmayan yerler bile uygun hale getirilir. Sert ve kayaçlar da kazı çalışmaları yapılması gerekmektedir. Bu kazı çalışmaları yapılırken de farklı ekipmanlar kullanılacaktır. Kazıyıcı ve delici ekipmanların kullanılması ile zemin, enjeksiyon, kazık beton perde sondajları şeklinde yapılmış olur. Beton perde sondajı, baraj ve gölet gibi alanlarda su kaçağını önlemek için yapılan perdeleme işlemidir.